اینترفیس مترو به ویندوز آمده و خیلی ها منتظر عرضه نسخه بعدی ویندوز هستند. تصور سیستم عاملی یکپارچه که روی تمام تبلت ها نصب خواهد شد و از این پس کاربران خواهند توانست که از برنامه های حرفه ای و کاربردی ویندوز روی تبلت نیز بهره مند شوند. اما صبر کنید! داستان خیلی فراتر از این هاست. در پس پرده شاید چیز هایی به جز انتظارات شما در حال برآورده شدن هستند. از طرفی تغییر پیش آمده در ویندوز 8 بسیار بزرگ است و از طرفی دیگر این تغییر بزرگ دارد برنامه نویسان را تهديد می کند. اما داستان چیست؟ در ادامه مطلب به آن پی خواهید برد.

حدود 10 سال پبش زمانی كه مایكروسافت فریم ورک «دات نت» را معرفی كرد، امید داشت كه این Framework زمانی بر روی تمام پلتفرمهای دنیا جای خود را باز كند. اما متاسفانه به نتیجه دلخواه نرسید. برای لینوكس پروژه سورس‌باز Mono شكل گرفت. بر روی Symbian نوكیا، بستر دات نت توسط RedFiveLabs فراهم شد. حتی خود مایكروسافت بر روی میكروكنترلر هم .Net كوچكی طراحی كرد كه آنرا میكرو دات نت نامید و موارد بسیار دیگر، اما نهایتا هیچكدام به اندازه لازم توانایی پیدا نكردند.

در هر صورت مایكروسافت تصمیم جدی گرفته بود تا به این هدف دست یابد، بنابراین چند سال پیش یك پروژه به مراتب عظیمتر بنا كرد تحت نام "ژوپیتر". هدف از این پروژه، گسترش سیستم عامل ویندوز بر روی تمامی پلتفرمهاست، یعنی كامپیوترهای شخصی، تبلت‌ها، گوشی‌های موبایل و ... البته مایكروسافت با تجربه قبلی می‌دانست كه اینبار بهتر است از استاندارهای مورد پذیرش كاربران جهت نیل به اهداف خود استفاده نماید.

بنابراین از بین تمامی گزینه ها، پرمخاطبترین آن یعنی HTML را انتخاب كرد، HTML5 آنقدر توسعه پیدا نموده كه مایكروسافت بتواند مستقیما در سیستم عامل جدید خود یعنی ویندوز 8 استفاده كند. با توجه به استفاده روز افزون HTML5 در سایر پلتفرمها، پروژه ژوپیتر ظاهرا بسیار سریع به هدفش خواهد رسید.

اما از چند روز پیش كه كنفرانسی چهار روزه در كالیفرنیا جهت معرفی ویندوز 8 برگذار شده، جامعه برنامه نویسان و توسعه دهندگان ویندوز دچار نگرانی شده است. اولین تغییر در این محصول جدید، نمای جدید آن به نام "مترو" می‌باشد كه دارای ظاهری دل‌فریب و مشتری پسند جهت آغاز حركت به دنیای لمسی می‌باشد ولی در پس آن ابهامات بسیاری است، كه دلواپسی برنامه‌نویسان را به همراه دارد. مایكروسافت در اینترنت اكسپلورر 10 اجازه نصب پلاگین نمیدهد، این بدان معنی است كه دیگر خبری از Flash نخواهد بود و متاسفانه بدتر از آن اینكه برای Silverlight هم مجالی نمانده! در عوض مایكروسافت HTML5 را جایگزین كرده است.

هم اكنون در بسیاری از سایتهای مربوط به تكنولوژی Silverlight درگیری و بحث و اعتراض به پا شده، مایكروسافت هم یا سكوت میكند و یا با جمله "ما پشتیبانی خواهیم كرد" شعله این آتش‌ را فرو می‌نشاند! هرچند كه باز از جای دیگر زبانه میكشد... حتی خبرها حاكی از آنست كه در خود مایكروسافت هم گروه‌های توسعه در جنگ و درگیری هستند! چیزی كه در نگاه به فیلمهای مربوط به كنفرانس مشهود است، حركت آرام آرام مایكروسافت به سمت حذف تدریجی بسیاری از تكنولوژیهای فعلی و جایگزین نمودن معادل جدید آن می‌باشد و به قول خود مایكروسافت دگرگونی عظیمی در راه است.

اگر به سایت www.buildwindows.com مراجعه نمایید، در فیلم اول مربوط به روز اول، دقیقه 36، تصویری (تصویر بالا) نمایش داده میشود كه بیانگر ایجاد یك سیستم عامل كاملا متفاوت با قبل می‌باشد. توجه به این نكته مهم است كه در حال حاضر ویندوز 8 از كلیه تكنولوژیها و ابزارات قدیمی ویندوز (تحت عنوان Desktop Apps) پشتیبانی میكند ولی موضوعی كه برنامه نویسان را نگران كرده، هدف اصلی مایكروسافت جهت قطع كامل ابزار های قدیم و جایگزینی با امكانات جدید است!

هنوز بسیار سخت میتوان پیش‌بینی نمود و یا قضاوت كرد. اما با توجه به كنفرانس مذكور و اهداف پروژه ژوپیتر باید پذیرفت كه مایكروسافت قصد دارد ویندوز را كاملا دگرگون كند، بنابراین طبق اطلاعات موجود اینطور گفته میشود كه قرار است به زودی Silverlight و WPF حذف شوند و در ادمه آن .NET (دات نت) نیز حذف خواهد شد! حتی جالبتر آنكه بدانید كدنویسی محلی (Native) برای Win32 هم كه توسط Visual C++ انجام می‌گرفت متحول شده و بزودی WinC++ جایگزین آن میشود. نكته اینجاست كه این تنها یك تغییر نام نیست، بلكه هدف اصلی "تغییر كامل API ویندوز" می‌باشد، و در آینده HTML5 و یك فریم ورک جدید به نام WinRT (مخفف Windows Runtime) جایگزین چارچوب فعلی خواهد شد. البته Syntax زبانهای ویژه مایكروسافت (C# و VB) حفظ گشته و برای توسعه در API جدید استفاده خواهند شد (این هم مثلا دلگرمی برای برنامه‌نویسان)!

در سال 95 كه مایكروسافت ویندوز 95 را جایگزین Dos نمود، این موضوع را در نظر داشت كه باید تا مدتها از داس پشتیبانی كند، بنابراین گزینه MS Dos Prompt مدتهاست در منوی Start ویندوز وجود دارد. اما بهتر است بدانید كه هر بار ویندوز جدیدی ارائه شده برخی از امكانات این شبیه ساز داس كاسته شده است، به عنوان مثال در ویندوز 7 امكان Fullscreen از آن حذف گردیده و عملا بسیاری از نرم‌افزارهای قدیمی تحت داس (مانند بازی‌ها) قادر به اجرا نمی‌باشند. البته این موضوع اهمیت چندانی ندارد. چون دیگر نیازی به آن نرم‌افزارها احساس نمی‌شود. در رابطه با ویندوز هم برنامه همین است. مایكروسافت نمیتواند و نباید یكمرتبه پشتیبانی ویندوز از API قدیم را حذف كند. ولی به مرور با ورود ویندوزهای جدید به بازار باید چارچوب سیستم عامل جدید بنا شده و حمایت از محیط قدیمی كمرنگ‌تر گردد.

بنابراین در آینده نرم‌افزارهای كنونی دیگر قابل اجرا بر روی ویندوز نخواهد بود و همه آنها باید مجددا برای ویندوز جدید بازنویسی شوند. (همانند كوچ كردن از Dos به ویندوز) كاری كه همین الان خود مایكروسافت شروع كرده و در حال بازنویسی مجموعه آفیس برای ویندوز 8 است. البته متذكر میشویم كه ویندوز 8 همه را پشتیبانی میكند ولی برای ویندوز بعدی اطمینانی نیست! اغلب برنامه‌نویسان معترض، شاكی از آنند كه چرا مایكروسافت با علم به پروژه "ژوپیتر" از چند سال پیش، حالا تصمیم به خبر رسانی گرفته و چه لزومی داشت برخی تكنولوژیها مانند Silverlight را معرفی و در ابتدای راه نابود كند!؟ برخی از معترضان سوال دارند كه با وجود چنین اهدافی چرا در حال توسعه نسخه 5 سیلورلایت هستید؟ تكلیف سرمایه‌های از دست رفته بابت این دسته تكنولوژیها چه خواهد بود؟! سرانجام نرم‌افزارهای حرفه‌ایی و پیچیده چه خواهد شد؟ فوتوشاپ، 3D Max، اتوكد و سایر نرم‌افزارهای مهندسی و حتی خود VisualStudio چطور تغییر خواهند كرد؟ از چه زمانی این دگرگونی و انتقال، قطعی و كامل خواهد شد؟

مشابه این رویداد در سیستم عامل موبایل " ویندوز فون " در حال وقوع است، همچنانكه تصمیم اصلی مایكروسافت همین بوده كه كامپیوتر، تبلت و موبایل یكپارچه شوند، بنابراین در نسخه های بعدی ویندوز فون هم HTML5 جایگزین سیلورلایت خواهد بود و همچنین طبق سخنان مسئولین مایكروسافت XNA هم حذف شده و توابع DirectX از طریق همان WinRT در دسترس قرار میگیرد! (این موضوع در فیلم دوم كنفرانس به نمایش درآمده و حتی نمونه كدی هم جهت خلق بازی سه بعدی نوشته میشود). XNA فریم ورکی بود برای سازندگان بازی که از دایرکت ایکس بهره میبرده و علاوه بر در اختیار گذاشتن ابزار های مناسب بازی نویسی، امکان اجرای بازی های نوشته شده، روی پلتفرم های مختلف مانند: ایکس باکس، پی سی و ... را فراهم می کرد. شاید نوكیا هم برای همین منتظر مانده و هنوز اولین گوشی مجهز به ویندوز فون را معرفی نكرده، چون منتظر این كوچ عظیم و خروج ویندوز فون اصلیست!

برخی معتقدند اگر در این اوضاع پرآشوب رقیبان مایكروسافت از جمله اپل (یا حتی گوگل!) به خود تكانی داده و بازار كامپیوترهای شخصی را با سیستم عاملی مناسب اشباع كنند، دیگر مجالی برای مایكروسافت باقی نخواهد ماند! اگر تولیدكننده ایی مجبور باشد برای توسعه و بازنویسی نرم‌افزارهایش بر روی بستر جدید ویندوز سرمایه‌گذاری كند، چرا این سرمایه را صرف بازنویسی و انتقال كامل به سیستم عاملی دیگر معطوف ننماید؟! قطعا تمامی شركتهای بزرگ نرم‌افزارهای ویندوزی، این روزها به همین موضوع فكر میكنند.

مایکروسافت در عرضه نرم افزار ها هم نگرشی جدید پیدا کرده و قصد دارد از ویندوز مارکت پلیس برای ارائه نرم افزار ها استفاده کند. اگرچه این کار برای کاربر مفید است، اما شیوه عرضه برنامه ها متحول خواهد شد و به احتمال زیاد همه آن ها باید از کانال مایکروسافت عبور کنند. این مساله می تواند مانند اپ استور یا اندروید مارکـت؛ دست برنامه نویسان ایرانی را هم ببندد. 

منبع :

Narenji .IR